🛠 Gaz pod kontrolą – dlaczego przegląd instalacji przemysłowej to obowiązek i konieczność

Regularna kontrola instalacji gazowych w zakładach przemysłowych to nie tylko wymóg prawa budowlanego, ale przede wszystkim fundament bezpieczeństwa ludzi, mienia i ciągłości produkcji. Zgodnie z przepisami, każdy obiekt z instalacją gazową musi przechodzić przegląd techniczny przynajmniej raz w roku – niezależnie od branży czy wielkości zakładu. W tym artykule wyjaśniamy, co grozi za zaniedbania, jakie zagrożenia wynikają z nieszczelności i na co zwrócić uwagę, by uniknąć pożaru, wybuchu lub przestoju produkcji.

PRZEGLĄDY GAZOWE

Marcin Bielecki

8/4/20253 min read

blue and white water wave

Czy przegląd instalacji gazowej w przemyśle jest obowiązkowy?

Tak – przegląd instalacji gazowej w zakładach przemysłowych jest nie tylko obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa, ale również jednym z kluczowych elementów zapewnienia bezpieczeństwa procesowego i ciągłości działania przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 pkt 1 Ustawy Prawo budowlane, każdy właściciel lub zarządca obiektu budowlanego, w tym również zakładów przemysłowych, zobowiązany jest do przeprowadzania okresowych kontroli stanu technicznego instalacji gazowych – minimum raz w roku. Obowiązek ten dotyczy wszystkich budynków i obiektów wyposażonych w instalację gazową, niezależnie od ich przeznaczenia, wielkości czy intensywności użytkowania.

Dlaczego przeglądy instalacji gazowej są tak istotne w przemyśle?

W instalacjach przemysłowych gaz wykorzystywany jest nie tylko do celów grzewczych, ale bardzo często jako medium technologiczne – w procesach obróbki cieplnej, produkcji chemicznej, energetyce rozproszonej czy w piecach przemysłowych. W związku z tym instalacje gazowe w zakładach przemysłowych są zwykle rozbudowane, wieloelementowe i pracują pod zmiennym obciążeniem, w warunkach wysokiej temperatury, wilgotności, a często także drgań i obciążeń mechanicznych.

Zaniedbanie przeglądów technicznych instalacji gazowej może prowadzić do:

  • nieszczelności w układzie gazowym (przewody, zawory, połączenia gwintowane i kołnierzowe),

  • korozji rurociągów, szczególnie w środowiskach agresywnych chemicznie lub wilgotnych,

  • niesprawności zaworów bezpieczeństwa, reduktorów i urządzeń detekcyjnych,

  • awarii detektorów gazu i układów sygnalizacji,

  • nieprawidłowego działania urządzeń odbiorczych (np. palników przemysłowych).

Realne zagrożenia – pożary i eksplozje w wyniku zaniedbań

W ostatnich latach odnotowuje się wzrost liczby pożarów i wybuchów w zakładach przemysłowych, których przyczyną była eksploatacja niesprawnych instalacji gazowych. W wielu przypadkach bezpośrednią przyczyną była nieszczelność instalacji, brak odpowiedniej wentylacji lub niesprawny system detekcji i odcinania dopływu gazu.

Typowe skutki zaniedbania przeglądów to:

  • wybuch gazu i uszkodzenie konstrukcji budynków,

  • pożary rozprzestrzeniające się w halach produkcyjnych,

  • zatrucia pracowników tlenkiem węgla (CO) lub gazem ziemnym,

  • przestoje produkcyjne i straty finansowe sięgające milionów złotych,

  • utrata zaufania klientów oraz problemy z ubezpieczycielem (odmowa wypłaty odszkodowania z powodu niedopełnienia obowiązków prawnych).

Co obejmuje przegląd techniczny instalacji gazowej w zakładzie przemysłowym?

Profesjonalny przegląd instalacji gazowej w zakładzie przemysłowym powinien być wykonywany przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia (SEP G3, budowlane w zakresie instalacji sanitarnych) i powinien obejmować m.in.:

  • sprawdzenie szczelności całej instalacji metodami ciśnieniowymi i detektorami gazu,

  • kontrolę stanu technicznego rurociągów, zaworów, kolanek, złączy i punktów redukcji ciśnienia,

  • weryfikację systemów bezpieczeństwa, takich jak zawory odcinające, czujniki gazu, sygnalizatory alarmowe,

  • kontrolę wentylacji pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia gazowe (szczególnie istotne przy piecach przemysłowych),

  • sprawdzenie stanu technicznego urządzeń odbiorczych: palników, nagrzewnic, kotłów, suszarni i pieców.

Kto ponosi odpowiedzialność za stan instalacji gazowej w zakładzie?

Odpowiedzialność za zapewnienie sprawności instalacji gazowej spoczywa na zarządcy, właścicielu lub osobie wyznaczonej przez pracodawcę do nadzoru nad infrastrukturą techniczną. W przypadku incydentu – organy nadzoru budowlanego, PPOŻ lub PIP mogą nałożyć sankcje finansowe, wstrzymać działanie obiektu lub skierować sprawę do prokuratury, jeśli doszło do rażącego niedopełnienia obowiązków.

Podsumowanie

Przegląd instalacji gazowej w zakładzie przemysłowym to nie formalność, lecz kluczowy element zarządzania ryzykiem technologicznym. Regularne kontrole, prowadzenie dokumentacji technicznej oraz bieżąca konserwacja to nie tylko wymóg prawa, ale przede wszystkim gwarancja bezpieczeństwa pracowników, ciągłości produkcji i ochrony inwestycji przedsiębiorstwa.

Brak przeglądu to nieoszczędność – to świadome narażanie firmy na katastrofalne skutki.

🔧 #Hashtagi:

#instalacjegazowe #przeglądytechniczne #przemysł #bezpieczeństwoprzemysłowe #PPOŻ #BHP #gazprzemysłowy #audyttechniczny #utrzymanieruchu #przeglądygazowe #inżynieria #zarządzanietechniczne #awarie #kontrolainstalacji #eksploatacja #gazociągi #detekcjagazu #przemysłciężki #prawoinwestora #bezpieczeństwoinstalacji #SEP #prawoBudowlane #technikaPrzemysłowa #ochronaprzedpożarem #nadzórtechniczny #infrastruktura #procesyprzemysłowe